👯 Tình Huống Sư Phạm Ở Tiểu Học
Đỗ Thị Châu, (2005),Tình huống tâm lý học lứa tuổi và tâm lý học sư phạm, NXBGD 7. B.Ph.LoMov, (2000), Những vấn đề về lý luận và phương pháp luận tâm lý học, NXB ĐHQG Hà Nội (Bản dịch từ tiếng Nga).
Mục tiêu xử lý tình huống. Qua sự việc đã trình bày ở trên, vấn đề đặt ra: Làm thế nào để ông Thắng không thể tiến hành xây dựng được vì đụng độ và diện tích đất ở của gia đình ông bị xâm phạm và ông Thắng nghĩ rằng tờ giấy biên nhận đó không có
Tình huống sư phạm Tình huống 1: Phòng bên cạnh lớp dạy của bạn là lớp dạy của một cô giáo lớn tuổi, có thâm niên và kinh nghiệm trong nghề. Cô giáo ấy rất nghiêm khắc, thậm chí hay la
Phần I: diễn tả tình huống Phần II: đối chiếu tình huống Phần III: tóm lại và đề xuất Sau khi chuyển ra tình huống và so với hiện trạng, phần tóm lại và khuyến cáo cần cung ứng những nội dung sau: Thứ nhất: Đưa ra mục tiêu, quan điểm (hoặc nguyên tắc) Thứ 2: Các phương án hoặc các phương án xử lý vấn đề, chiến lược giải quyết
Đặc biệt, cần kiểm soát hành vi và cảm xúc, tránh tình huống "leo thang cảm xúc" ở cả thầy và trò, gây ra những tổn thương cho cả hai bên. TS Trịnh Thị Xim - Phó Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương - cho rằng, giáo viên phải được trang bị kỹ năng xử lý
Giải quyết tình huống sư phạm ở tiểu học đang là chủ đề được rất nhiều bạn đọc tìm kiếm. Vậy nên hôm nay Điểm Tốt xin giới thiệu đến các bạn nội dung Giải quyết tình huống sư phạm ở tiểu học | TÌNH HUỐNG SƯ PHẠM | Teacher Vlog thông qua video và bài viết dưới đây:
2.4. Xử lí các tình huống sư phạm phù hợp với đối tượng và có tác dụng giáo dục. 2.6 Lời giảng mạch lạc, truyền cảm; chữ viết đúng, đẹp, trình bày bảng hợp lí. Mẫu phiếu đánh giá tiết dạy ở cấp tiểu học số 3 Mẫu phiếu đánh giá tiết dạy ở cấp tiểu
Học sinh quan sát cách thức bạn thực hiện các kỹ năng trong những tình huống cụ thể cũng giống như học sinh hướng sự chú ý của mình vào tình huống đó sẽ làm cho việc học tập trực quan trở nên dễ dàng hơn. Duy trì Để bắt chước hành vi mẫu, bạn phải nhớ rõ nó
Tình huống khó xử: Phụ huynh muốn cho con đi học thêm để chuẩn bị vào lớp 1. Tình huống khó xử: Trẻ bị ốm, mệt nhưng phụ huynh vẫn đưa trẻ đến lớp. Tình huống khó xử: Phụ huynh nhận xét không tốt về đồng nghiệp. Tình huống khó xử khi trẻ dứt khoát nói "Không
1hcpu6E. Những tình huống sư phạm thường gặp ở tiểu họcLà người giáo viên, đặc biệt là giáo viên Tiểu học thì việc tiếp cận và xử lý các tình huống sư phạm là điều rất quan trọng và cần thiết. Sau đây là Tổng hợp tình huống sư phạm Tiểu học thường gặp và cách giải quyết để các thầy cô tham tình huống sư phạm Tiểu học thường gặpTình huống 1Một học sinh trong lớp mà bạn đang chủ nhiệm có kết quả học tập thấp kém. Và bạn đã quyết định đến nhà học sinh để thông báo kết quả học tập của em đó cho gia đình biết và để phối hợp cùng giáo viên cũng như nhà trường nhằm cải thiện kết quả học tập của em. Thế nhưng khi đến nơi, bạn lại chứng kiến cảnh phụ huynh em học sinh đó lại đánh em ngay trước mặt giáo viên, nếu bạn ở trong tình huống này, bạn sẽ làm gì?=> Đầu tiên cố gắng giảm bớt căng thẳng trong không khí gia đình, sau đó giải thích cho phụ huynh học sinh đó rằng bạn đến nhà để thông báo kết quả không tốt của em ấy không phải là để cho phụ huynh đánh con. Rồi nêu lý do mà bạn đến nhà đầu tiên là để thăm gia đình còn thứ 2 là để kết hợp cùng với gia đình nhằm giáo dục tốt cho em học sinh này, từ đó giúp em cố gắng vươn lên để đạt kết quả học tập cao hơn. Còn với cách giáo dục của gia đình, bạn cần nêu lên quan điểm như sau ''Tôi thấy hành động này là không ổn. Mỗi lần như thế lại đánh em không những ảnh hưởng về thân thể mà nó còn ảnh hưởng rất lớn về mặt tâm lý của các em nữa. Vì vậy tôi mong gia đình cần tìm ra cách giáo dục khác tốt hơn, phù hợp với tâm lý của em để dạy bảo.''Tình huống 2Khi chấm bài kiểm tra hôm nay của học sinh, bạn cảm thấy bất ngờ vì có một trường hợp đột xuất, đó là bài làm của một học sinh có mức học trung bình yếu của lớp nhưng lại tốt đến kinh ngạc. Đến hôm trả bài nếu là bạn, bạn sẽ làm những gì trong tình huống này?=> Điều đầu tiên mà bạn không thể bỏ qua đó chính là khen ngợi bài làm của học sinh đó trước lớp vì em ấy đã có cách làm hay và độc đáo. Song song với việc đó bạn cần khéo léo xem xét xem bài làm đó có thực sự là của em đó hay không bằng cách gọi em ấy có thể lên bảng nói cách chữa bài và nói về cách làm của mình để các bạn khác trong lớp cùng nhau học tập theo, việc đó còn có thể giúp em ấy chứng minh được sự tiến bộ của mình và làm sáng tỏ việc mà bạn đang băn khoăn. Chắc chắn lúc này sẽ xảy ra 2 trường hợpTH1 Em học sinh này nói một cách trơn tru và làm tốt mọi thứ mà bạn yêu cầu. Từ đó chứng minh được em đã thực sự tiến bộTH2 Em ấy lúng túng không nói rõ ràng được thì bạn cũng đừng vội phê bình em ấy ngay trước lớp, mà hãy làm điều này thật tế nhị có thể sau giờ học bạn nói chuyện riêng với em ấy. Và điểm đó bạn chưa nên ghi vội mà có thể để xem thời gian tới em ấy thể hiện thế huống 3Khi BGH phân công cho bạn chủ nhiệm một lớp. Sau khi nhận lớp, bạn cảm thấy không khí học tập và các phong trào của lớp rất trầm. Trong lớp rất ít khi học sinh phát biểu bài, có ngày chẳng có học sinh nào phát biểu, các hoạt động của lớp cũng không hang hái. Trước tình trạng này bạn cẩn làm gì để khuấy động phong trào của lớp mà mình chủ nhiệm?=> Bạn cần tìm hiểu lý do vì sao các phong trào của lớp lại trầm như vậy. Sau khi đã tìm hiểu rõ được phần nào nguyên nhân thì sau đó hãy tiếp tục đưa ra hướng giải quyết. Chẳng hạn nhưĐộng viên khuyến khích tinh thần của các em khi làm được việc chức thêm một số các hoạt động ngoại khóa, các trò chơi chung để các em em hòa đồng và năng động hơnCần có những khích lệ khi các học sinh tham gia các hoạt động của trườngTổ chức thi đua giữa các nhóm trong lớp, biểu dương khen thưởng cho các học sinh và các việc làm sôi nổi phong trào trong lớp thì các hoạt động như thế này còn làm siết chặt thêm tình bạn giữa các học sinh trong lớp huống 4Bạn vào lớp dạy khoảng 10 phút thì có một em học sinh đứng lên hốt hoảng nói với bạn rằng em mang tiền đi đóng quỹ lớp nhưng sau giờ ra chơi vào đã không thấy đâu. Nếu trong tình huống này, bạn sẽ xử lý như thế nào?Hướng giải quyếtĐiều đầu tiên mà bạn cần phải làm đó chính là trấn an học sinh đó để em không quá hốt hoảng và lo lắng. Sau đó bạn tiếp tục bài giảng của mình và vào cuối tiết học thì dành thời gian giải quyết vấn đềTrước tiên bạn nên khuyên học sinh đó xem lại thật kỹ tiền còn ở trong túi em hay không và có phải mất ở lớp thật thật sự mất ở lớp, bạn cần giữ cho mình một thái độ điềm tĩnh, ôn tồn để nói chuyện với các em học sinh trong lớp bạn động viên tinh thần tự giác của các em trước, rồi giải thích cho học sinh và mở ra nhiều hướng cho em nào đã trót lấy tiền của bạn có cơ hội trả lại mà không ai biết mình đã có học sinh trong lớp lấy thì bạn không nên mạt sát học sinh mà hãy tế nhị yêu cầu học sinh đó gặp riêng cô giáo để giải đưa ra lời khuyên đối với học sinh làm mất tiền, với học sinh lấy tiền của bạn và toàn bộ học sinh trong huống 4Bạn là giáo viên chủ nhiệm đang cùng với một số em học sinh ñến thăm nhà một em học sinh nghỉ học mấy hôm nay đến ngõ thì nghe phụ huynh học sinh nói vọng to ra "Thầy nào dạy mày mà mày ngu thế? Bạn xử lý tình huống này như thế nào?=> Vẫn vào nhà thăm em học sinh đó bình thường. Vì đó là một câu cửa miệng chứ không có ý đồ gì. Và đó có thể là do văn hóa của vị phụ huynh. Là giáo viên thì phải làm sao mà không thẹn với lòng mình là được, đừng để cái tôi của mình lớn huống 5Có một lần vì có việc đột xuất nên bạn đã đến muộn 5 phút. Khi bước đến cửa lớp bạn nghe rõ tiếng học sinh trong lớp đang reo hò vì tưởng cô giáo không đến dạy. Gặp tình huống này bạn xử lí như thế nào ?=> Bạn vào lớp, xin lỗi các em về việc mình đã đến muộn đồng thời cũng nhẹ nhàng nhắc nhở học sinh về thái độ vừa rồi của các em và nhanh chóng bắt đầu bài huống 6Ở lớp 4A có phong trào thi đua "Giữ vở sạch, viết chữ đẹp" đã được học sinh nhiệt tình hưởng ứng. Sau khi kiểm tra bài cũ, cô giáo ghi đầu bài của tiết học lên bảng, em Dũng cặm cụi, cẩn thận ghi đầu bài vào vở sạch cô giáo phát hiện ra mình ghi nhầm nên xóa đi viết lại. Em Dũng cảm thấy bực bội xé ngay trang vở vừa viết và càu nhàu nói " Viết như vậy mà cũng viết" Cô giáo nghe thấy, ở vào tình huống này bạn xử lí như thế nào?=> Nhận sự sơ suất của mình trước các em, nhưng cũng đồng thời phân tích cho các em hiểu về sai sót trong việc xé vở của em Dũng để rút kinh nghiệm và nói cho các em hiểu rằng trong cuộc sống đôi khi mọi người cũng mắc lỗi huống 7Khi bạn bước vào lớp cả lớp đứng lên rất ngay ngắn chào cô giáo. Nhưng khi nhìn xuống dưới lớp bạn phát hiện có một học sinh vẫn ngồi. Trước tình huống đó bạn sẽ xử lí như thế nào ?=> Cho học sinh ngồi xuống và đi đến chỗ học sinh để tìm hiểu nguyên nhân vì sao em học sinh đó không thể đứng dậy chào cô như các bạn. Nếu không thấy học sinh trình bày được lí do chính đáng thì nghiêm khắc yêu cầu em đó lần sau phải đứng dậy và có ý thức khi cô giáo vào huống 8Khi đến một gia đình học sinh với mục đích phối hợp giáo dục em A là một học sinh học kém và thiếu ý thức kỷ luật, nhưng gia đình em lại nói “Nếu thầy cô không dạy được nó thì để tôi cho nó chuyển trường hoặc cho nó nghỉ học luôn cũng được”. Bạn phải xử lý thế nào?=> Trao đổi với gia đình và tìm hiểu nguyên nhân, về phía nhà trường, giáo viên chủ nhiệm sẽ nhận trách nhiệm cố gắng và quan tâm giúp đỡ em học tập tiến bộ hơn, đồng thời đề nghị với gia đình tạo điều kiện và động viên em chăm chỉ học huống 9Trong lớp bạn chủ nhiệm có một học sinh học rất kém, lại thường xuyên đi học muộn, trong giờ học lại thường ngủ gật, không chú ý nghe giảng. Khi bạn đến gặp phụ huynh của em ấy nhằm trao đổi về tình hình học tập của em và muốn phối hợp với gia đình để giúp đỡ em học tốt thì mẹ của em lại xin cho con thôi học. Lý do là vì bố em mất sớm, em lại có em nhỏ, mẹ em muốn xin cho em thôi học, ở nhà trông em để mẹ đi bán hàng kiếm tiền nuôi các con.=> Trao đổi thêm với phụ huynh học sinh, động viên gia đình tạo điều kiện cho em học tiếp. Phối hợp với hội phụ huynh của lớp, trường và địa phương để giúp đỡ gia đình em vượt qua khó huống 10Trong giờ ra chơi có em học sinh trong lớp đùa nhau đã vô tình ném đất vào người cô giáo T và để lại một vết bẩn trên áo. Nếu là cô giáo T, bạn sẽ xử sự thế nào?=> Tự tay gột sạch vết bẩn và yêu cầu học sinh phải cẩn thận, chú ý hơn trong khi chơi, không nên chơi trò ném đất vào nhau , vì trước sau cũng sẽ có người bị như huống 11Sau cuộc họp giáo viên toàn trường, do tranh luận một vấn đề nào đó mà hai giáo viên A và B căng thẳng với nhau trong văn phòng. Bỗng có một em học sinh đến xin gặp cô giáo chủ nhiệm là giáo viên A. Nếu là giáo viên A, trong hoàn cảnh ấy bạn sẽ xử sự như thế nào?=> Dừng cuộc tranh luận và hẹn với giáo viên B là sẽ tiếp tục tranh luận vào một dịp khác. Sau đó quay sang hỏi em học sinh với thái độ điềm tĩnh, coi như không có chuyện gì huống 12Một em học sinh rất hay đi muộn. Gia đình học sinh đó có hoàn cảnh khó khăn. Là giáo viên chủ nhiệm , anh chị sẽ làm gì?=> Đến gia đình học sinh đó để tìm hiểu hoàn cảnh của gia đình học đó bàn bạc với lớp tìm cách giúp đỡ em học sinh huống 13Em Hoàng là một học sinh khá trong lớp, nhưng vì hoàn cảnh gia đình gặp khó khăn về kinh tế, phụ huynh học sinh đó đã đến gặp giáo viên chủ nhiệm trình bày hoàn cảnh để xin cho em học sinh đó nghỉ là giáo viên chủ nhiệm lớp đó, anh chị xử lí như thế nào?=> Tìm hiểu hoàn cảnh qua việc đi thăm gia đình học sinh , sau đó đề nghị với BGH nhà trường, Ban đại diện cha mẹ HS xem xét, tìm cách giải quyết để em học sinh đó vẫn tiếp tục đi họcTình huống 14Ở lớp anh chị chủ nhiệm, có một học sinh bị lưu ban. Phụ huynh của em đó đã đến nhà bạn xin bạn cho con họ được lên lớp. Anh chị sẽ xử lí như thế nào?=> Giải thích cho phụ huynh biết tác hại của việc cho con họ lên lớp trong khi kiến thức của em học sinh đó còn thiếu hụt nhiều, đồng thời cũng nêu lợi ích của việc để con họ học lại là nhằm bù lấp những kiến thức còn trống trong năm học vừa huống 15Trong giờ thể dục của thầy giáo An . Một học sinh không may bị gãy tay khi tập. Bố mẹ của học sinh đó đe doạ thầy giáo An vì họ cho rằng tất cả là do thầy giáo. Nếu anh chị là thầy giáo An thì sẽ xử lí như thế nào?=> Giải thích với phụ huynh rằng, hậu quả đáng buồn này là nằm ngoài ý muốn nên mong phụ huynh thông cảm cho giáo huống 16Bạn là GVCN ở trường vùng bản. Lớp bạn chủ nhiệm thường xuyên có tỷ lệ chuyên cần thấp. Bạn sẽ làm gì?=> Hướng xử lý- Tìm hiểu nguyên nhân thông qua thực tế phụ Cần phối hợp với PHHS để động viên HS đi học chuyên Báo cáo ngay với nhà trường để có biện pháp giải huống 17Anh chị là giáo viên trẻ vừa ra trường về làm giáo viên chủ nhiệm một lớp. Lớp này rất nghịch và có một em làm đầu trò. Hôm anh chị vào nhận lớp, em đầu trò định giương súng cao su bắn vào anh chị. Anh chị sẽ giải quyết bằng cách nào?=> Gặp gỡ riêng em học trò đó để khuyên bảo. Nếu thấy em đó có chuyển biến tốt thì khuyến khích kịp thời. Nếu không thì giáo viên phải kết hợp với phụ huynh để cùng giáo huống 18Khi mới nhận chủ nhiệm, trong ngày đầu ra mắt với học sinh cả lớp, các em đề nghị cô giáo hát tặng cả lớp 1 bài nhưng bạn lại không có năng khiếu trong lĩnh vực này. Bạn sẽ xử lí như thế nào?=> “Cô hát không hay nên mong các em thông cảm. Nhưng bây giờ cô sẽ cùng hát với các em cho không khí vui vẻ”, rồi đề nghị bạn quản ca bắt nhịp cho cả lớp hát tập huống 19=> Đang đi lại giảng bài cho học sinh lớp 5, bỗng bạn hụt bước khi bước lên bục giảng và đế giày cao gót của bạn bị gãy. Bạn xử lí thế nào?=> Đi xuống cuối lớp đưa đôi giày của mình cho một em nào đó để chân, còn mình mượn em đó đôi dép rồi đi lên giảng tiếp. Cuối giờ trả lại dép cho học sinh huống 20Một cô giáo đang giảng bài rất say sưa, nhưng khi quay mặt về phía bảng, cô giáo bỗng bị một phát súng cao su bắn từ dưới lớp lên. Cô giáo đã biết người bắn là ai. Nếu là cô giáo trong trường hợp này, bạn sẽ xử lí như thế nào?=> Giảng bài bình thường, coi như không có chuyện gì xảy ra, cuối giờ gặp riêng học sinh đó để biết lí do tại sao lại làm như vậy. Nếu học sinh đó cố ý thì nghiêm khắc nhắc nhở em đó trong giờ học cần tập trung nghe giảng. Không nên nghịch ngợm làm ảnh hưởng đến bản thân và người huống 21Ở lớp bạn chủ nhiệm có học sinh hay gây gổ với các bạn, lực học lại quá yếu. Một hôm em dũng cảm cùng người khác bắt được kẻ gian. Bạn đánh giá thế nào về hành động này?=> Coi đây là hành vi tốt nên đã kịp thời khen em trước lớp, đề nghị nhà trường khen và thông báo về gia đó giáo viên thuyết phục, khuyến khích học sinh chăm học để có kiến thức sau này làm ñược nhiều việc tốt giúp mọi huống 22Trong khi đang giảng bài, có một học sinh nói nhại lại lời nói của bạn. Trước tình huống đó, bạn xử lí thế nào?=> Tạm dừng bài giảng, mắt hướng về phía em học sinh đó nói nhẹ nhàng để cả lớp nghe thấy “điều em nói là thừa vì các bạn trong lớp nghe thầy cô giảng hơn là nghe em nói”.Tình huống 23Đầu năm học nhà trường tổ chức khảo sát chất lượng đầu năm. Khi phát hết bài kiểm tra cho học sinh cả lớp , đang quay lên bàn GV để ghi điểm vào sổ thì thấy em Tuấn đứng dậy cầm bài kiểm tra vò lại và vứt lên trên bục giảng. Nếu là bạn, bạn sẽ xử lí như thế nào?=> Giáo viên đến nhặt bài kiểm tra đó lên , đặt lên bàn và vuốt cho phẳng rồi nói với em Tuấn cùng cả lớp “Bài kiểm tra này không có tội, đúng không các em?Trước khi làm gì, các em nên suy nghĩ thật kỹ. Tuấn à! em tưởng rằng cô không buồn khi bài kiểm tra của em điểm kém ư? Mặc dù, tuy rất buồn nhưng cô tin rằng đó là động lực để giúp em học tốt hơn. Cô tin vào khả năng của em. Em hãy cầm lại bài kiểm tra này và xem lại những gì mình làm sai, rồi cuối buổi học hôm nay trả lại bài kiểm tra cho cô cũng được . Em hãy cố gắng lên. Cô không giận em đâu”.Tình huống 24Một ngày giữa tuần học, thầy giáo chủ nhiệm đến lớp, điểm danh thấy em Hồ Văn Phe không có mặt tại lớp. Giáo viên liền tức tốc đi gọi. Đến giữa bản thấy em Phe đang chơi với chúng bạn ở đó, giáo viên gọi, em bảo rằng "Bố cho ở nhà chăn bò". Giáo viên cảm thấy có chút nghi ngờ nên đã đến gặp phụ huynh nhà ở cuối bản, phụ huuynh trả lời rằng "Không cho như vậy, bố đã bảo nó đi học rồi mà".Quay lại chỗ Phe chơi thì em đã không có mặt ở đó. Là giáo viên chủ nhiệm bạn phải làm gì?=> Chấp nhận buổi học đó không có Phe vì thời gian lên lớp đã đến và mình còn các học sinh khác đang chờ. Sau giờ học đến ngay nhà Phe để gặp phụ huynh trao đổi cùng phối hợp động viên học sinh đến trường. Khi Phe đến lớp giáo viên quan tâm giúp đỡ Phe nhiều hơn ñể Phe thích thú hơn trong học tập, bên cạnh đó tích cực tổ chức những trò chơi tập thể vui nhộn để các em thư giãn sau mỗi giờ học, thích thú đến huống 25Đang trong giờ học, Long đứng dậy thưa- Thưa cô, bạn Hoà lấy bút của em ạ!- Thưa cô, em không lấy. Hoà trả Chính mắt em nhìn thấy ngòi bút của em nằm trong hộp bút của bạn ấy. Long khẳng định. Vậy anh chị sẽ xử lý như thế nào?=> Giáo viên nhẹ nhàng hỏi Hoà có nhặt được bút của bạn mà chưa kịp trả lại không? Cô tuyên dương các em nhặt được của rơi trả lại người mất và khen những em có tính tự học sinh không tự giác thì vào cuối buổi học, GV cho cả lớp ở lại và tiến hành kiểm tra toàn lớp để tránh trường hợp Hoà không phải là thủ phạm như vậy sẽ không ảnh hưởng tới tâm lí của học sinh. Lúc này khi đã tìm được học sinh lấy bút của bạn Long thì GV cần nhắc nhở học sinh đó một cách nhẹ nhàng, tình cảm mang tính giáo viên có thể nói Cô rất buồn với hành động của em vì em đã không dũng cảm nhận lỗi để trả lại bút cho bạn. Từ nay trở đi, em hãy hứa với cô và cả lớp lần sau em sẽ tuyệt đối không tái phạm nữa, đây là một bài học để cho cả lớp ta đáng ghi huống 26Trống báo hiệu giờ vào lớp sinh hoạt 15 phút đầu giờ. Tôi bước vào lớp không khí lớp ồn ào không như những buổi sinh hoạt trước. Các em đứng dậy chào giáo viên , có tiếng khóc dưới lớp. Tôi cho các em ngồi xuống, tôi hỏi em H vì sao em khóc? Em thưa cô, mẹ em cho tiền đi nộp tiền bảo hiểm em cất trong cặp giờ chơi vào em không tìm thấy tiền đâu cả. Nói xong, em lại tiếp tục khóc. Là giáo viên chủ nhiệm lớp trong tình huống như vậy bạn xử lý thế nào?=> Trước hết giáo viên động viên em bị mất tiền bình tĩnh để cùng tìm cách giải quyết. Giáo viên hỏi sáng nay em đi học có nhớ là đã mang tiền đi theo không, số tiền là bao nhiêu? Em nên kiểm tra lại trong cặp và trong bàn xem thử có không?Sau đó giáo viên nói với cả lớp nếu em nào thấy bạn đánh rơi tiền có nhặt được của bạn mà chưa kịp trả lại thì các em hãy trả lại cho bạn. Nếu các em không muốn trực tiếp đưa cho bạn thì cuối buổi này em có thể đưa lại cho cô. Với tinh thần "nhặt được của rơi trả lại người đánh mất" đó là phẩm chất tốt của người học sinh và cũng là điều các em cần học tập. Cô đánh giá cao sự trung thực của các em. Qua những điềucô vừa nói, cô tin rằng các em sẽ trả lại bạn số tiền nhặt huống 27Bạn Sơn mắc khuyết điểm, cô giáo chủ nhiệm yêu cầu Sơn mời bố mẹ đến gặp, Sơn đã nhờ người khác thay thế bố mẹ mình tới gặp cô giáo. Khi “phụ huynh giả” và Sơn vừa tới trường gặp giáo viên thì cô giáo phát hiện ra ngay. Sơn đã thanh minh Em sợ bố tới gặp cô rồi bắt em nghỉ học luôn. Là giáo viên chủ nhiệm, bạn sẽ xử lí như thế nào?=> Bình tĩnh ân cần và nói với học sinh Em hiểu nhầm rồi, cô cho mời bố mẹ tới không phải để bố mẹ bắt em phải nghỉ học, mà là để giúp em tiến bộ. Nếu em không muốn bố phải tới trường vì mình thì em phải quyết tâm sửa chữa khuyết ñiểm nhé. Cô đảm bảo là bố mẹ sẽ không bắt em nghỉ học mời người khác thay thế bố mẹ mình là sai rồi. Sau đó nói với "phụ huynh giả" Chúng ta là người lớn, cần gương mẫu, không nên tiếp tay, ủng hộ những hành vi dối trá của con bác cũng có nỗi buồn như tôi nếu con tôi hoặc con bác cũng có những hành vi tương huống 28Trong lớp bạn chủ nhiệm có một học sinh ở lại lớp. Đầu năm tập trung học sinh, không thấy học sinh đó đi học. Bạn đến gặp phụ huynh của em ấy nhằm trao đổi về tình hình học tập của em và muốn phối hợp với gia đình để giúp đỡ em học tốt hơn thì bố của em lại xin cho con thôi học. Lý do vì em quá dại, không được khôn như các bạn cùng lớp, học rất kém, học trước quên sau, thích gì làm nấy. Phụ huynh nói Tôi theo dõi cháu học cả ba tháng hè mà cháu không tiếp thu nổi, nay tôi xin cô cho cháu ở nhà. Trước tình huống này, bạn phải làm gì để giúp đỡ cho học sinh?=> Trước hết, động viên gia đình tạo điều kiện cho em đến lớp; tìm hiểu xem nguyên nhân có phải em thuộc đối tượng trẻ khuyết tật về trí tuệ,....?Sau đó giải thích cho phụ huynh rõ trẻ em có quyền được học tập và vui chơi. Mặc dù em không được khôn như các bạn cùng lớp. Nhưng nghỉ học lúc này sẽ làm mất đi cơ hội được đào tạo, trang bị mọi kiến thức để em ấy đối mặt với cuộc sống sau này, và chắc chắn em ấy cũng sẽ không có cơ hội để sau này có được việc làm tốt, tương lai không thể rộng nhà trong độ tuổi này không làm được việc gì ngược lại có thể làm cho học sinh buồn chán, thậm chí chơi bời, lêu lổng. Động viên gia đình cho em cố gắng học hết bậc tiểu học rồi học hết bậc Trung học cơ sở. Sau đó sẽ đi học một nghề nào đó để em ấy có thể tự kiếm sống, tự lập, giúp đỡ mẹ và các em thuộc đối tượng học sinh khuyết tật thiểu năng trí tuệ,… qua việc xác nhận từ gia đình, y tế, địa phương,.. thì cần lập kế hoạch và hồ sơ cá nhân của em để phối hợp cùng gia đình giáo dục, theo dõi, đánh giá sự tiến bộ của em..Tình huống 29Trong năm học vừa qua, khi chấm bài kiểm tra học kỳ xong, bạn đọc điểm cho học sinh. Sáng hôm sau, có phụ huynh đến thắc mắc vì sao con tôi làm bài đúng mà cô chấm chỉ được 6 điểm . Nếu bạn gặp tình huống như vậy bạn sẽ xử lý như thế nào?=> Nhẹ nhàng giải thích cho phụ huynh rõ việc chấm bài kiểm tra học kỳ là theo sự phân công của lãnh đạo trường. Một bài làm của học sinh có hai giáo viên chấm và có sự thống nhất thời, khẳng định là chắc chắn không có sự nhầm lẫn chấm sai bài làm của học sinh. Tôi hứa với phụ huynh sau buổi dạy này sẽ đến gặp lãnh đạo trường xin xem lại bài kiểm tra và báo kết quả vào sáng ngày mai cho phụ huynh học sinh buổi dạy, tôi đến gặp lãnh ñạo trường. Xin xem lại bài kiểm tra của em học sinh đó và xin lại đáp án .Chấm lại bài cho học sinh xem và đề nghị em về báo lại cho phụ huynh biết là các thầy cô giáo chấm đúng. Nhắc nhở em học sinh lần sau có gì thắc mắc cần báo với cô giáo giải quyết trước khi báo với gia đình, đây cũng là bài học cho toàn thể các em học sinh trong huống 30Trống điểm báo giờ vào học, lãnh đạo trường báo sáng nay dự giờ đột xuất tại lớp nhưng các em trực nhật chưa làm vệ sinh xong, bàn ghế chưa ngay ngắn, lãnh đạo trường đứng chờ dự giờ. Nếu bạn gặp tình huống như vậy bạn sẽ xử lý như thế nào?=> Đến gặp lãnh đạo xin thông cảm vào dự giờ muộn vài phút để cho học sinh làm trực nhật sạch sẽ, xếp bàn ghế ngay ngắn rồi mới vào dạy, thời gian chậm tôi sẽ dạy bù cuối buổi. Rồi nói với lớp Đây là lỗi của tổ trực nhật, việc các bạn làm trực nhật chưa kịp thời cô sẽ nhắc nhở sau. Còn bây giờ , cô đề nghị các em mỗi người một tay chúng ta cùng làm cho nhanh để kịp giờ vào buổi học tôi ñề nghị cả lớp ngồi lại nhắc nhở tổ trực nhật lần sau cần đi sớm và làm tốt việc trực nhật. Cô mong từ nay về sau lớp ta không có trường hợp như vậy lặp lại nữa. Đây cũng là bài học trong công tác chủ nhiệm lớp về vấn đề nhắc nhở học sinh hàng ngày và cũng là nhắc nhở bản thân trong công tác chủ nhiệm lớp giáo viên cũng cần đến sớm hơn để quán xuyến nhắc nhở các huống 31Trong khi chấm bài kiểm tra, bạn thấy có một trường hợp học sinh mức học chỉ ở mức độ trung bình nhưng bài kiểm tra xuất sắc. Với trường hợp như vậy giờ trả bài kiểm tra bạn xử lý như thế nào?=> Khen ngợi em đó có nhiều cố gắng trong học tập và mời em đó lên bảng trình bày lại cho cả lớp bài làm tốt thì cần tuyên dương về sự có gắng của em đó, nếu không làm được thì khuyên em cần cố gắng hơn nữa và nhắc nhở cả lớp cần có tính trung thực trong học tập, nhất là trong kiểm huống 32Trong giờ học, giáo viên đang say sưa giảng bài mới thì có một học sinh mất trật tự. Nếu là giáo viên trên, bạn xử lý như thế nào?=> Dừng giảng bài trong giây lát, nhìn về phía nhóm có học sinh mất trật tự. Chờ lớp im lặng rồi tiếp tục giảng bài. Cuối buổi học gặp riêng em học sinh đó để nhắc huống 33Ngày hôm trước lớp bạn có tổ chức cho học sinh đi tham quan. Ngày hôm sau 3 học sinh vắng học mà không xin phép. Bạn sẽ xử lý thế nào?=> Cho học sinh học bình thường. Cuối buổi học giáo viên đến những gia đình học sinh vắng học tìm hiểu lý do. Nếu những em đó bị ốm thì động viên giúp học sinh mau chóng lành bệnh. Khi học sinh đến lớp, giáo viên nhắc nhở các em lần sau vắng học phải có giấy xin phép để đảm bảo nội quy lớp huống 34Có một học sinh bỏ tiết liên tục, đặc biệt vào giờ toán. Cô chủ nhiệm đề nghị em tới gặp cô và hỏi lí do. Học sinh trả lời Do em không hiểu bài, nên chán không muốn học. Là chủ nhiệm bạn sẽ xử lí thế nào?=> Thông cảm, động viên khuyên nhủ học sinh và trao đổi với giáo viên bộ môn, gia đình và tập thể lớp để có kế hoạch giúp đỡ, phụ đạo...Mời các bạn tham khảo các mẫu đơn khác trong mục Biểu định mới về tiêu chuẩn trình độ đào tạo đối với giáo viên tiểu họcSắp tới hệ số lương giáo viên tiểu học thấp nhất là 2,34Hệ số lương của giáo viên tiểu học cao nhất 6,78
Cách xử lý tình huống sư phạm giáo viên thường gặp10 tình huống sư phạm thường gặp ở tiểu học và cách giải quyết hay nhất được VnDoc tổng hợp và giới thiệu với các thầy cô trong bài viết dưới đây là các tình huống sư phạm tiểu học điển hình. Mời các thầy cô cùng tham khảo!Các tình huống sư phạm thường gặp ở tiểu học1. Cha mẹ đánh học sinh trước mặt giáo viên2. Nhận thấy một học sinh trung bình yếu có điểm cao bất ngờ3. Chủ nhiệm phải một lớp trầm4. Học sinh bị mất tiền5. Phụ huynh xin cho con thôi học6. Giáo viên chủ nhiệm đưa học sinh phạm lỗi về nhà 7. Học sinh phá hoại tài sản nhà trường8. Phát hiện chữ ký giả mạo trong sổ liên lạc của học sinh9. Gặp trường hợp bất ngờ khi đang giảng bài10. Học sinh bị trêu chọcLà người giáo viên, đặc biệt đối với các thầy, cô giáo chủ nhiệm thì việc tiếp cận và xử lý các tình huống sư phạm luôn là việc diễn ra hằng ngày. Thế nhưng phải làm thế nào để đưa ra cách xử lý linh hoạt, vừa đảm bảo những nguyên tắc trong giáo dục mà còn làm cho các em học sinh tin tưởng vào thầy, cô giáo của giải quyết tình huống khó xử giữa giáo viên tiểu học và phụ huynh hay nhấtCâu hỏi trắc nghiệm kiểm tra năng lực Giáo viên dạy giỏi cấp Tiểu họcBài thu hoạch công tác bồi dưỡng thường xuyên giáo viên năm 2015Tuyển chọn 150 tình huống sư phạm thường gặp và cách giải quyết1. Cha mẹ đánh học sinh trước mặt giáo viênTình huốngMột học sinh trong lớp mà bạn đang chủ nhiệm có kết quả học tập thấp kém. Và bạn đã quyết định đến nhà học sinh để thông báo kết quả học tập của em đó cho gia đình biết và để phối hợp cùng giáo viên cũng như nhà trường nhằm cải thiện kết quả học tập của em. Thế nhưng khi đến nơi, bạn lại chứng kiến cảnh phụ huynh em học sinh đó lại đánh em ngay trước mặt giáo viên, nếu bạn ở trong tình huống này, bạn sẽ làm gì?Hướng giải quyếtĐầu tiên cố gắng giảm bớt căng thẳng trong không khí gia đình, sau đó giải thích cho phụ huynh học sinh đó rằng bạn đến nhà để thông báo kết quả không tốt của em ấy không phải là để cho phụ huynh đánh con. Rồi nêu lý do mà bạn đến nhà đầu tiên là để thăm gia đình còn thứ 2 là để kết hợp cùng với gia đình nhằm giáo dục tốt cho em học sinh này, từ đó giúp em cố gắng vươn lên để đạt kết quả học tập cao hơn. Còn với cách giáo dục của gia đình, bạn cần nêu lên quan điểm như sau ''Tôi thấy hành động này là không ổn. Mỗi lần như thế lại đánh em không những ảnh hưởng về thân thể mà nó còn ảnh hưởng rất lớn về mặt tâm lý của các em nữa. Vì vậy tôi mong gia đình cần tìm ra cách giáo dục khác tốt hơn, phù hợp với tâm lý của em để dạy bảo.''
Các tình huống sư phạm ở tiểu học Tải về xin gửi tới bạn đọc bài viết tổng hợp tình huống sư phạm trong công tác chủ nhiệm để bạn đọc cùng tham khảo và có thêm kinh nghiệm giải quyết các tình huống xảy ra trên lớp học. Mời bạn đọc cùng tham khảo chi tiết tại đây. Tuyển chọn 150 tình huống sư phạm thường gặp và cách giải quyết 99 Tình huống sư phạm thường gặp và cách xử lý trong nhà trường Là một giáo viên chủ nhiệm cấp tiểu học, các giáo viên thường xuyên phải tiếp xúc với các tình huống sư phạm diễn ra hàng ngày. Chính vì vậy việc đưa ra những cách xử tình huống vừa linh hoạt lại đảm bảo tính hợp lý là rất cần thiết. Trong bài viết này Hoatieu xin chia sẻ đến quý thầy cô tổng hợp các tình huống sư phạm thường gặp trong công tác chủ nhiệm lớp cũng như cách giải quyết tình huống sư phạm trong công tác chủ nhiệm hay và khéo léo, mời các thầy cô cùng tham khảo. Cách xử lý các tình huống sư phạm trong công tác chủ nhiệm lớp ở tiểu học Tình huống số 01 Lớp 5/2 có em Huyền Trang được bầu làm Liên đội trưởng, nhưng trong một cuộc họp cha mẹ học sinh của lớp, bố của em Huyền Trang một mực nhờ giáo viên chủ nhiệm đề nghị với nhà trường cho con mình thôi giữ chức vụ Liên đội trưởng vì lí do, làm chỉ huy Liên đội ảnh hưởng nhiều đến việc học tập các môn văn hóa. Thầy cô sẽ giải quyết tình huống trên như thế nào? Gợi ý trả lời Khen ngợi, chúc mừng phụ huynh có một đứa con ngoan, học giỏi, đặc biệt có tố chất lãnh đạo và có nhiều năng khiếu hoạt động xã hội. Nếu được bồi dưỡng sớm thì sẽ rất phát triển. Phân tích cho phụ huynh biết Công tác Đội nói riêng, hoạt động ngoài giờ lên lớp nói chung là một hoạt động quan trong nhằm giáo dục và hình thành kỹ năng sống cho học sinh. Đây là một trong những mục tiêu quan trong của giáo dục tiểu học. -> Góp phần tích cực vào việc giáo dục toàn diện,… phải xác định đây là cơ hội vàng để tuyên truyền, khích lệ phụ huynh học sinh trong việc ủng hộ chủ trương tăng cường giáo dục toàn diện học sinh. Tham gia hoạt động Đội là một hoạt động học tập rèn luyện, có tác dụng bổ trợ cho các việc học văn hóa. Đề nghị với nhà trường sắp xếp lịch sinh hoạt hợp lý cho Ban chi huy Liên đội để hoạt động và học tập phù hợp. Tình huống số 02 Trong một cuộc họp cha mẹ học sinh đầu năm, có một số người chưa đồng tình chủ trương tổ chức ăn bán trú cho học sinh của nhà trường. Lý do phải đóng thêm tiền tốn kém, điều kiện chăm sóc con ở nhà tốt hơn. Thầy cô hãy trình bày cách giải quyết của mình để thực hiện được chủ trương bán trú của nhà trường? Gợi ý trả lời Phân tích tác dụng của việc tổ chức bán trú tại trường có lợi cả về sức khỏe, tiết kiệm thời gian, kinh phí, an toàn,… Đặc biệt tổ chức bán trú sẽ là điều kiện quan trọng để nâng cao chất lượng dạy học buổi 2. Giới thiệu cho phụ huynh biết một số mô hình bán trú có chất lượng trong và ngoài huyện, đồng thời thuyết phụ phụ huynh ủng hộ chủ trương lớn của ngành. Tình huống số 03 Lớp Thầy cô chủ nhiệm có một học sinh vi phạm nội quy của nhà trường sắp bị đưa ra để xét ở Hội đồng kỷ luật. Phụ huynh của học sinh đó là bạn thân của bạn đến đề nghị bạn với tư cách là giáo viên chủ nhiệm xin với Hội đồng kỷ luật chiếu cố và “cho qua”. Trong trường hợp này, Thầy cô ứng xử thế nào với phụ huynh đó? Gợi ý trả lời Trước hết, giải thích cho phụ huynh đó hiểu được mức độ vi phạm kỷ luật trầm trọng của con họ và biện pháp xử lý kỷ luật là cần thiết để giáo dục em. Phải nói thế nào để phụ huynh đó hiểu rằng việc đưa trường hợp của em ra xét ở Hội đồng kỷ luật nhà trường không có gì khác là nhằm giúp đỡ em tiến bộ, chỉ cho em thấy hậu quả của việc vi phạm kỷ luật, để em nhận lỗi và chịu trách nhiệm về những việc làm sai trái của mình. Có như thế lần sau em mới không tái phạm. Cần nói để phụ huynh của em hiểu rằng chiếu cố cho em lúc này không phải là giúp đỡ em mà trái lại, chỉ làm hại em, và rất có thể lần sau em vẫn tiếp tục phạm lỗi. Để phụ huynh của em “yên tâm”, chúng ta cũng có thể nói với họ rằng việc đưa ra Hội đồng kỷ luật trường không phải là điều gì ghê gớm cả và bạn sẽ hết sức giúp đỡ trong khả năng có thể để nâng đỡ em nếu như em biết ăn năn và quyết tâm sửa chữa sai lầm. Và cũng cần phải nói cho phụ huynh biết rằng để xảy ra hiện tượng học sinh vi phạm kỷ luật lỗi một phần cũng do phía gia đình và nhà trường chưa nghiêm khắc trong việc giáo dục em. Chính vì thế đây là cơ hội để bạn đưa ra lời đề nghị và giải pháp để thắt chặt hơn mối quan hệ này. Nếu khéo léo bạn có thể chuyển hướng mục đích của buổi gặp gỡ này từ “nhờ vả” sang sự phối hợp để tìm hiểu nguyên nhân mắc lỗi của em học sinh và bàn biện pháp giúp đỡ. Bằng một thái độ nghiêm túc, bằng tinh thần trách nhiệm bạn hãy biến nó thành một cuộc trao đổi cởi mở và thẳng thắn. Tuy nhiên, cũng phải chuẩn bị tinh thần để đối phó với tình huống phụ huynh đó sau khi bị bạn từ chối sẽ tức giận với bạn. Điều đó hoàn toàn có thể xảy ra. Nhưng dù thế nào bạn cũng phải giữ vững nguyên tắc không thỏa hiệp chiếu cố cho những vi phạm kỷ luật nghiêm trọng. Có thể bạn sẽ gặp phải một vài rắc rối nào đó, nhưng lương tâm bạn thanh thản vì đã làm tròn trách nhiệm của một giáo viên chủ nhiệm. và chắc chắn rằng sau đó mọi người kể cả phụ huynh đã bị từ chối ấy cũng không thể nhìn bạn với ánh mắt coi thường. Tình huống số 04 Trong lớp của Thầy cô chủ nhiệm, hầu hết các em học sinh đều ngoan, chăm chỉ học tập và lễ phép. Tuy nhiên, cũng có một số các em nam nghịch ngợm, lười học hay bị cô giáo phê bình. Chính vì lí do này mà nhiều lần, khi gặp những em học sinh này trong sân trường, Thầy cô nhận thấy học sinh của mình thường lảng tránh, giả vờ nhìn đi chỗ khác để không phải chào. Thầy cô sẽ làm như thế nào để khắc phuc tình trạng này? Gợi ý trả lời Về thái độ xem đây là một việc bình thường, do đặc điểm tâm lý của hầu hết học sinh khi phạm lỗi. Tuyệt đối không được dùng các biện pháp tiêu cực, có thể làm cho các em ngày càng xa lánh mình hơn. Nhân dịp nào đó trong buổi học, khéo léo kể một câu chuyện tương tự để nhắc nhở, giáo dục chung cả lớp. Hãy nhắc cho các em hiểu đó là một việc nên làm, một việc thể hiện văn hoá, đạo đức của con người các em, và cũng là biểu hiện tình cảm của các em với thầy cô giáo. Bạn cũng nên nói với học sinh “Nếu cô gặp học sinh của mình ngoài đường mà các em không chào cô thì cô sẽ buồn lắm vì cô nghĩ điều đó là do mình đáng ghét và dữ dằn nên học sinh mới sợ và lẩn tránh không muốn gặp mình”. Câu nói đùa mà thật như vậy sẽ có thể nhắc nhở học sinh chú ý, quan tâm hơn đến thầy cô giáo. Những học sinh nghịch ngợm, hay bị mắng thường lảng tránh không chào giáo viên cũng có thể do ngượng ngùng, xấu hổ, mặc cảm hoặc sợ hãi. Chúng ta cũng nên gần gũi hơn với những em này, nhẹ nhàng khuyên bảo các em chứ không nên quá gay gắt mỗi khi phê bình hay trách phạt. Khi đã yêu quý thầy cô giáo, có lẽ không có học sinh nào lại phải giả vờ như không trông thấy hoặc lảng tránh thầy cô giáo chỉ bởi vì… ngại phải chào. Tình huống số 05 Khi tổ chức đội bóng của lớp tham gia một giải bóng đá trong khuôn khổ giữa các khối lớp của trường, là giáo viên chủ nhiệm, bạn cần quan tâm đến những vấn đề gì? Tại sao? Gợi ý trả lời An toàn cho học sinh là vấn đề quan tâm hàng đầu; Tổ chức tập luyện; cổ động viên,… Các điều kiện đảm bảo cho các học sinh thi đấu kinh phí, sân bãi. Tình huống số 06 Một lần vì có việc bận đặc biệt nên bạn đã đến lớp muộn 15 phút. Khi vừa bước đến cửa lớp bạn nghe rõ tiếng học sinh trong lớp đang reo hò vì tưởng cô giáo không đến dạy. Gặp tình huống này Thầy cô xử lý thế nào? Gợi ý trả lời Trong tình huống này, dù có tự ái hay không vừa lòng trước hành động đó của học sinh, bạn vẫn nên vào lớp như bình thường. Thay vì “lên lớp” học sinh, bạn thành thật xin lỗi vì việc đột xuất nên đã đến muộn. Đồng thời bạn cũng nên nhẹ nhàng, khéo léo nhắc nhở học sinh về hành động bột phát khi thấy giáo viên đến muộn, khuyên các em lần sau không nên làm như thế. Và bạn cũng không nên để mất quá nhiều thời gian vào những chuyện “ngoài rìa” này bằng cách nhanh chóng bắt đầu bài giảng của mình với tâm lý thoải mái để buổi học được thành công. Tình huống số 07 Phụ huynh đến gặp xin cho con mình được nghỉ tập văn nghệ vì lí do tập văn nghệ ảnh hưởng nhiều đến việc học tập các môn văn hóa. Theo Thầy cô nên trả lời phụ huynh đó thế nào? Gợi ý trả lời Khen ngợi, chúc mừng phụ huynh có một đứa con ngoan, học giỏi, đặc biệt có năng khiếu văn nghệ rất tốt, có nhiều tố chất hoạt động xã hội rất được thầy cô và ban bè mến mộ. Nếu được bồi dưỡng sớm thì sẽ rất phát triển. Phân tích cho phụ huynh biết Năng khiếu văn nghệ của trẻ em là hết sức quan trọng, nhất là trong xã hội ngày nay, năng khiếu văn nghệ, ca hát rất dễ tạo cơ hội cho con người thành đạt về mọi mặt. Tham gia hoạt động văn nghệ trong trường học thực chất là một hoạt động học tập rèn luyện, có tác dụng bổ trợ cho các việc học văn hóa. Nhà trường sẽ sắp xếp lịch sinh hoạt hợp lý cho đội văn nghệ nhà trường. Tình huống số 08 Nếu ở lớp Thầy cô có một học sinh bị di chứng chất độc da cam. Thầy cô sẽ làm gì để cho học sinh đó được học hòa nhập? Gợi ý trả lời Để giúp trẻ khuyết tật, di chứng chất độc da cam hoà nhập cộng đồng, cần có sự tham gia của rất nhiều đối tượng, trước tiên là đối tác tiếp xúc trực tiếp hàng ngày với trẻ gồm giáo viên và học sinh không có khuyết tật khác trong trường và ở lớp. Cần xoá bỏ mặc cảm, ý nghĩ tiêu cực đối với việc hoà nhập trẻ khuyết tật của giáo viên, các em học sinh không khuyết tật và ngay cả phụ huynh của những em này. Cần giúp các em phát triển một cách tự nhiên, không cảm thấy sự khác biệt hay sự thương hại nào. Giáo dục các em học sinh thái độ tích cực với trẻ khuyết tật; giáo viên phải có phương pháp giảng dạy riêng cho các cháu bị khuyết tật; Có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường và phụ huynh để giáo dục cho các học sinh khuyết tật, giúp các trẻ này tự tin, hoà nhập vào cuộc sống. Tình huống số 09 Sau giờ ra chơi, bạn bước vào lớp, khi tiến hành bài dạy mới chỉ bắt đầu được vài phút thì một em học sinh đứng lên thất thanh “Thưa… ưa… ưa… cô em bị mất tiền. Em mang tiền đi đóng quỹ lớp mà sau giờ ra chơi em vào thì đã không thấy đâu”. Cả lớp nhốn nháo, em học sinh đó không ngừng khóc. Thầy cô sẽ làm gì lúc này? Gợi ý trả lời Việc cần làm trước tiên, là phải trấn an em học sinh đó để em không hoảng hốt. Bạn có thể nói “Cô rất hiểu sự lo lắng của em nhưng em cứ bình tĩnh, đã có cô ở đây. Nhưng bây giờ đang là tiết học, chắc em cũng không muốn vì việc riêng của mình mà ảnh hưởng đến tất cả các bạn trong lớp. Cô hứa sau tiết học này cô sẽ giải quyết giúp em”. Đó cũng có thể coi là “kế hoãn binh” để bạn có thời gian suy nghĩ tìm ra giải pháp tối ưu nhất. Sau đó bạn cố gắng kết thúc bài giảng của mình sớm, dành ra một khoảng thời gian để giải quyết vấn đề. Trước tiên bạn nên khuyên em học sinh đó xem xét lại thật kỹ xem có thật sự là mất tiền không và có thể là mất ở đâu đó sau đấy mới đến lớp. Nếu sau khi em đã xem xét kỹ và khẳng định với bạn rằng đã mất trong lớp học thì vấn đề lại trở nên khá nghiêm trọng! Lúc này bạn cần giữ một thái độ bình tĩnh, ôn tồn để nói chuyện với các em học sinh trong lớp. Bằng những lời lẽ nhẹ nhàng, có sức thuyết phục, bạn “kêu gọi” tinh thần tự giác của các em “Cô biết lớp ta từ trước đến nay rất thương yêu nhau, đoàn kết và luôn giúp đỡ nhau trong mọi lĩnh vực. Chính vì vậy cô tin không bao giờ có trường hợp lấy trộm tiền hay tài sản của nhau. Hôm nay bạn A có mất một số tiền. Tuy đối với nhiều em đó không phải là một điều gì to tát cả, nhưng trong điều kiện hoàn cảnh nhà bạn A rất khó khăn để có thể thuyết phục bố mẹ cho lại. Vậy các em thử đặt vào hoàn cảnh của bạn A, các em sẽ hiểu và cảm thông với bạn. Cô mong rằng nếu bạn nào đã “trót” cầm hay nhặt được tiền của bạn thì cho bạn xin lại. Nếu không muốn đưa trực tiếp cho bạn thì có thể lên gặp cô để nộp quỹ cho bạn A. Cô sẽ rất cám ơn và đánh giá cao sự trung thực ấy. Các em biết không, thực ra cô không thiếu cách để truy xét các em đến cùng nhưng cô đã không làm như vậy, vì cô biết các em không bao giờ muốn điều đó và điều quan trọng là cô tin vào tình cảm của các em dành cho bạn bè cùng lớp học”. Tình huống số 10 Giờ học đã bắt đầu được 10 phút, bạn đang say sưa giảng bài thì một học sinh đi học muộn xin vào lớp làm cắt ngang bài giảng của bạn. Bạn bực mình vì bị mất hứng. Trong tình huống này bạn nên xử lý như thế nào là hợp lý? Gợi ý trả lời Nên nhẹ nhàng ra hiệu cho học sinh vào lớp bằng cách gật nhẹ rồi tiếp tục giảng bài bình thường. Như vậy, giờ giảng vẫn được tiếp tục, không bị gián đoạn và học sinh cũng không có gì để bàn tán, phân tán sự chú ý. Hết tiết học, bạn hãy gọi em học sinh lên, tìm hiểu nguyên nhân đi học muộn của em ấy rồi nhắc nhở, động viên, khuyến khích em ấy đi học đúng giờ. Bạn cũng nên nhắc học sinh mượn vở các bạn khác để xem lại phần bài học em không được nghe vì đi muộn. Nếu em ấy thường xuyên đi học muộn như vậy, bạn phải có biện pháp xử lý nghiêm khắc hơn như báo với giáo viên chủ nhiệm hoặc gặp gia đình để nhắc nhở em đi học cho nghiêm túc. Bạn cũng có thể nhờ các em ở gần nhà qua rủ em đó đi học cùng. Đối với cả lớp, cũng nên nhắc nhở các em đi học cho đúng giờ, chấp hành kỷ luật của nhà trường. Phải tỏ ra nghiêm khắc để học sinh hiểu rằng bạn sẽ không dễ dàng bỏ qua cho những học sinh không chấp hành kỷ luật. Tình huống số 11 Trong lớp Thầy cô chủ nhiệm có một học sinh học rất kém, lại thường xuyên đi học muộn, trong giờ học lại thường ngủ gật, không chú ý nghe giảng. Khi bạn đến gặp phụ huynh của em ấy trao đổi về tình hình học tập của em và muốn phối hợp với gia đình để giúp đỡ em học tốt thì bố của em lại xin cho con thôi học. Lý do là vì mẹ em mất sớm, em lại có em nhỏ, bố em muốn xin cho em thôi học, ở nhà trông em để bố đi làm kiếm tiền nuôi các con. Thầy cô sẽ xử lí tình huống này như thế nào? Gợi ý trả lời Trước hết nên chia sẻ về những khó khăn của gia đình. phải khéo léo, tế nhị trao đổi rằng em ấy học chưa tốt không phải vì em ấy kém mà chỉ vì em ấy chưa có thời gian và chưa tập trung vào việc học. Như vậy, gia đình học sinh vừa tin tưởng con mình, vừa không phải xấu hổ vì kết quả học tập của con. Bạn hãy yêu cầu gia đình tạo điều kiện cho cháu tập trung học và bạn cũng hứa sẽ quan tâm, khích lệ để cháu học tốt hơn. Bạn có thể phân công những em học sinh khác kèm cặp, giúp đỡ học sinh đó. Nếu gia đình học sinh muốn cháu ở nhà giúp việc nhà vì hoàn cảnh khó khăn thì bạn không đồng ý vì lý do nhà nước đã có luật phổ cập giáo dục. Nhẹ nhàng động viên gia đình cho cháu đi học tiếp vì chính tương lai của cháu. Cử học sinh ngoài giờ học thay phiên nhau đến giúp đỡ việc nhà cho em ấy có thời gian đi học; phối hợp với hội phụ huynh của lớp, trường và địa phương để giúp đỡ gia đình em vượt qua khó khăn. Tình huống số 12 Hùng là một học sinh học yếu và thiếu ý thức kỷ luật. Thầy cô đến gia đình Hùng với mục đích tìm hiểu nguyên nhân để phối hợp giáo dục, giúp đỡ em nhưng gia đình lại nói “Nếu thầy cô không dạy được nó thì để tôi cho nó chuyển trường hoặc cho nó nghỉ học luôn cũng được”. Thầy cô phải xử lý tình huống này như thế nào? Gợi ý trả lời Trước hết, cần tự kiềm chế sự tự ái của mình, tìm cách để giải thích cho gia đình hiểu mục đích của việc gặp gỡ phụ huynh không phải là để “thông báo” mà là cùng nhau phối hợp tìm cách giúp đỡ học sinh tiến bộ. Biết rằng phải nén lòng chấp nhận thái độ không tôn trọng từ phía gia đình là việc không đơn giản và không phải giáo viên nào cũng chấp nhận. Nhưng vì tình thương yêu, trách nhiệm với học trò, đôi khi các thầy cô cũng phải chịu thiệt thòi. Với thái độ bình tĩnh, giọng nói nhẹ nhàng, bạn nhấn mạnh cho phụ huynh hiểu bạn đến đây không phải là để “trao trả” cho gia đình một học sinh “không thể dạy dỗ được”, tức là chối bỏ trách nhiệm của nhà trường, mà là để cùng nhau tìm ra giải pháp tốt nhất để giáo dục học sinh. Trong cách nói của bạn phải thể hiện nhà trường luôn luôn đề cao vai trò của gia đình trong việc giúp các thầy cô giáo hoàn thành trách nhiệm giáo dục của mình. Ở đây trong câu nói của vị phụ huynh đã thể hiện một suy nghĩ hết sức sai lầm phó mặc việc dạy dỗ con em mình hoàn toàn cho nhà trường, và như vậy nhà trường, mà đại diện là các thầy cô phải có trách nhiệm dạy dỗ chúng nên người, và khi giáo viên đã phải tìm đến gia đình là thể hiện các thấy cô đã “bất lực” trong việc dạy bảo học sinh. Cách suy nghĩ phiến diện này cần phải “chấn chỉnh” ngay. Tuyệt đối không nên nóng vội, gay gắt mà thật sự bình tĩnh, kiên trì, bạn giải thích cho phụ huynh đó hiểu đúng vai trò của nhà trường và gia đình trong việc giáo dục học sinh. Sau khi đã giải thích cho phụ huynh hiểu vai trò của họ trong việc phối hợp cùng với nhà trường để tạo điều kiện giúp học sinh tiến bộ, bạn sẽ trao đổi thẳng thắn về nguyên nhân những khuyết điểm của em và đề xuất giải pháp. Trong khi trao đổi, bạn nên chỉ rõ đâu là nguyên nhân khách quan thuộc về trách nhiệm của gia đình và nhà trường, đâu là nguyên nhân chủ quan thuộc về cá tính và đạo đức của học sinh. Bạn cũng nên thẳng thắn nhận khuyết điểm nếu như chưa thực sự làm tròn trách nhiệm của mình, có như thế mới khiến gia đình tin tưởng. Chắc chắn bằng thái độ đúng mực, tinh thần trách nhiệm cao và tình thương yêu học trò, bạn sẽ thuyết phục được gia đình trong việc phối hợp cùng nhà trường dạy dỗ học sinh nên người. Tình huống số 13 Nam là một học sinh thường xuyên vi phạm nội quy của lớp, Thầy cô đã nhắc nhở nhiều lần nhưng Nam vẫn không tiến bộ và đã đến gặp bố mẹ Hùng để tìm biện pháp giáo dục. Nhưng khi chưa kịp trình bày xong sự việc thì bố Nam đã gọi em ra và tát Nam tới tấp vì đã em làm “xấu mặt” gia đình. Trong trường hợp này, Thầy cô xử lý như thế nào? Gợi ý trả lời Đứng trước tình huống khó xử này bạn nên thật bình tĩnh và khéo léo. Hãy cố gắng kiềm chế sự tự ái để nhanh chóng tìm ra phương án xử lý. Trước hết bạn cần tìm cách chấm dứt ngay hành động đánh con của vị phụ huynh đó và phân tích để phụ huynh nhận ra rằng trong việc giáo dục học sinh bạo lực không bao giờ đem lại kết quả tốt đẹp mà đôi khi còn phản tác dụng. Sau khi vị phụ huynh đó có vẻ bình tĩnh trở lại, bạn bắt đầu câu chuyện của mình một cách nhẹ nhàng, cởi mở. Bạn phải giải thích cho phụ huynh hiểu nhà trường luôn coi trọng vai trò của gia đình trong việc phối hợp để giáo dục học sinh, nhất là khi chúng phạm lỗi. Dù một học sinh nghịch ngợm, hay vi phạm nội quy của trường, lớp nhưng không bao giờ mong muốn gia đình lại giáo dục em bằng những hình thức tiêu cực, phản khoa học như đánh đập, chửi mắng thậm tệ, xúc phạm đến lòng tự trọng của các em. Ở độ tuổi học sinh trung học các em đã có ý thức về cái tôi cá nhân, cần được người lớn tôn trọng. Chính vì vậy, chỉ có sự nhẹ nhàng, ân cần nhưng tuyệt đối nghiệm khắc mới có tác dụng khi chúng có lỗi. Bạo lực hay sự xúc phạm quá đáng chỉ khiến chúng dễ nảy sinh tâm lý chống đối và trở nên ương ngạnh hơn mà thôi. Những cố gắng của bạn sẽ có ý nghĩa hơn khi thẳng thắn đề xuất với gia đình những biện pháp cụ thể để cùng giúp đỡ em học sinh đó tiến bộ. Sự điềm tĩnh, khéo léo và tình thương yêu, trách nhiệm với học trò là điều kiện quan trọng để bạn xử lý thành công tình huống này. Tình huống số 14 Cường là học sinh do bạn chủ nhiệm và con của Hiệu trưởng. Trong một lần thi kiểm tra định kì bị giáo viên coi thi bắt quả tang Cường đang quay cóp bài và còn có lời lẽ thiếu lễ phép với giáo viên đó. Thầy cô cũng chứng kiến được sự việc đó. Trong trường hợp này Thầy cô sẽ xử lí như thế nào? Gợi ý trả lời Kiên quyết để cho giám thị xử lý theo đúng nguyên tắc, đồng thời giải thích cho em đó biết mức độ vi phạm của mình và có hướng khắc phục. Nhưng để không gây căng thẳng trong mối quan hệ của bạn và em đó, đồng thời tránh tiếng “thấy người quen mà không giúp”, bạn có thể nói với em là bạn sẽ nói với Hội đồng kỷ luật nâng đỡ em nếu như em thực sự có quyết tâm khắc phục khuyết điểm. Trấn an để em yên tâm, em vi phạm lần đầu thì các thầy cô chỉ lập biên bản để nhắc nhở em thôi chứ không có gì nặng nề cả. Nếu em thực sự nhận thấy lỗi của mình và có ý thức sửa chữa thì thầy cô sẽ sẵn sàng giúp đỡ em”. Với những lời lẽ chí tình ấy của bạn chắc chắn rằng dù không nhận được “sự bào chữa hiệu quả” của bạn nhưng học sinh đó cũng không giữ tâm lý bất bình, tức giận với bạn. Sau kì thi nên gặp riêng em học sinh đó trao đổi một cách thẳng thắn… Tình huống số 15 Bạn phát hiện có một nhóm học sinh trong lớp mình chủ nhiệm có lời bàn ra tán vào về trường hợp học sinh Hương “thường đi học chậm, lười học mà môn môn Mỹ thuật của hô Hồng dạy toàn được xếp loại A+. Trong khi các bạn khác “phấn đấu chật vật cũng chỉ loại A, B điểm là cùng”. Là một giáo viên chủ nhiệm, bạn sẽ xử lý sự việc này như thế nào? Gợi ý trả lời Điều trước tiên cần làm là bạn phải tìm mọi cách để thẩm định lại thông tin này một cách chính xác. Bạn có thể gặp riêng lớp trưởng hoặc một em học sinh mẫu mực trong lớp để khéo léo trò chuyện. Bạn chỉ có thể “thu thập” được những thông tin chuẩn xác khi nói chuyện với học sinh bằng sự cởi mở, chân thành, tế nhị và không áp đặt. Khi xác minh dư luận đó là có thật thì bạn cần suy nghĩ về cách xử lý để đảm bảo công bằng và quyền lợi của học sinh. Nhưng dù lựa chọn giải pháp nào thì sự tế nhị và thận trọng sẽ là nguyên tắc đầu tiên cần tôn trọng. Tình huống số 16 Một hôm bạn bận dự giờ thao giảng của một giáo viên trong tổ nên nhờ Nguyễn Mai Thùy giáo viên thực tập dạy thay một tiết. Suốt cả tiết dạy, trên bảng cô giảng mặc cô, dưới lớp nhiều em học sinh nói chuyện, làm việc riêng, bàn tán rồi cùng nhau cười khúc khích. Bực mình, Mai Thùy bỏ ra khỏi lớp sớm 10 phút. Chẳng may trong 10 phút đó có hai em trong lớp đã trêu nhau dẫn đến đánh lộn khiến cả lớp học náo loạn cả lên. Khi phát hiện ra sự việc đó bạn sẽ xử lý như thế nào? Gợi ý trả lời Cách ứng xử hợp lý nhất trong tình huống này là bạn nhanh chóng quay lại lớp học và ổn định tình hình. Trước cả lớp, bạn nên thẳng thắn nhận trách nhiệm của mình trong việc ra khỏi lớp trước khi hết giờ, nên lớp đã xảy ra tình trạng trên. Đồng thời bạn cần phải nghiêm khắc nhắc nhở các em về ý thức tự quản khi không có giáo viên ở trong lớp. Với sự chia sẻ trách nhiệm này, có thể bạn sẽ nhận được sự phê bình từ phía Ban giám hiệu, nhưng đó cũng là một lần nhắc nhở bạn về lòng kiên trì và sự kiềm chế cảm xúc cá nhân. Tình huống số 17 Trả bài kiểm tra định kì cho học sinh xong, bạn quay lên bục giảng để chữa để đúc rút kinh nghiệm cho cả lớp thì bỗng “roạc”, “xoạt, xoạt”, hình như là tiếng xé và vò giấy. Khi quay lại thì thấy Hưng đã xé tan bài làm được một điểm của mình trước sự ngơ ngác của các bạn trong lớp. Trước sự việc đó, bạn sẽ giải quyết ra sao? Gợi ý trả lời Bạn nên dành một vài phút xuống chỗ em học sinh đó để phân tích về hành động vừa rồi của em. Bạn có thể nói “Cô biết bài hôm nay của em bị điểm kém và em rất buồn. Nhưng em đã kịp xem lại bài của mình nghuyên nhân tại sao không? Em nói là “bài của em thì em xé”, đúng bài đó là của em nhưng dù sao đó cũng là bài cô đã cẩn thận xem xét, đánh giá và chỉ ra cái sai cho em để lần sau em cố gắng hơn. Thế mà không ngờ công sức của em trong một tiết và cả của cô bị em xé toạc thành những mảnh giấy vụn. Nếu đặt trường hợp em sau này sẽ là một giáo viên như cô, có một học sinh làm việc đó ngay trước mặt em thì em nghĩ sao? Nhưng thôi, dù sao em cũng đã trót làm, lần đầu cô có thể thông cảm. Cô mong rằng em hiểu những điều cô nói và cố gắng hơn trong những bài làm sau. Cô tin là em làm được”. Đồng thời bạn cũng nên khéo léo nhắc nhở các em trong lớp rút kinh nghiệm để lần sau không có những phản ứng nóng nảy như thế. Tình huống số 18 Khi kiểm tra vở, bạn phát hiện có một học sinh đã dùng bút xóa xóa những lỗi và điểm; đồng thời sửa điểm bạn đã chấm trước đó từ điểm 6 thành điểm 9. Trước sự việc này, bạn sẽ giải quyết ra sao? Gợi ý trả lời Gặp riêng học sinh trao đổi, tìm hiểu nguyên nhân. Phân tích để em thấy lỗi của mình và hứa không vi phạm. Nhân buổi sinh hoạt lớp đưa vấn đề ra để trao đổi cho các em rút kinh nghiệm không nêu tên em học sinh đó Nếu nguyên nhân từ phụ huynh thì phải gặp phụ huynh… Tình huống số 19 Sau khi dạy xong tiết học cuối buổi sáng, bạn nói với lớp “Rất tiếc chiều nay cô bận việc phải đi đưa đám ma của một người bà con nên sẽ nhờ cô Thùy Hương dạy thay”. Bạn vừa dứt lời cả vỗ tay, reo hò. Trước sự việc này, bạn sẽ xử lý như thế nào? Gợi ý trả lời Cần giữ thái độ bình tĩnh và hỏi lại các em sao lại vui mừng trước thông tin mà cô vừa thông báo. Nhẹ nhàng phân tích để học sinh thấy được vấn đề xẩy ra hành vi vừa rồi là không nên và không tái phạm. Tình huống số 20 Là giáo viên chủ nhiệm khi bước vào lớp, bạn thấy bảng chưa lau và trong phòng học có nhiều mẩu giấy vụn còn nằm rải rác trên nền lớp học, bạn gọi một học sinh ngồi ở đầu bàn trên cùng lên xóa bảng và nhặt những mẩu giấy vụn đó đi. Nhưng vừa dứt lời thì em học sinh đó đứng lên và nói “Thưa thầy cô, em không vứt giấy ra lớp và hôm nay cũng không phải đến phiên em trực nhật ạ”. Nói xong, học sinh đó ngồi xuống. Trong tình huống đó, bạn sẽ phản ứng thế nào? Gợi ý trả lời Không nên quá quan trọng vấn đề bằng cách truy xét ai có trách nhiệm với việc “xả rác” này. Bạn cũng có thể tự làm nếu thấy hợp lý và cũng chỉ là mấy mảnh giấy vụn trên sàn hay vài vết phấn chưa lau. Nhưng sau đó bạn cũng nghiêm khắc nói cho học sinh biết rằng sẽ không có lần sau như thế. Nhưng tốt nhất là bạn nên nhắc nhở học sinh kê lại bàn ghế cho ngay ngắn, “nhờ” một em học sinh lên lau bảng “giúp” cô, sau đó nhanh chóng bắt đầu bài giảng. Và đến cuối buổi chắc chắn bạn phải yêu cầu lớp trưởng có trách nhiệm cắt cử các bạn trực nhật để bước vào tiết học sau. Làm như vậy bạn sẽ không mất thời gian và sẽ không tạo ra bầu không khí căng thẳng cho buổi lên lớp của mình vì những chuyện cỏn con ấy. Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên chuyên mục Tài liệu của
tình huống sư phạm ở tiểu học